අද අපි කතා කරන්න යන්නේ කැමරාවේ ඉතිහාසය ගැන. අද වෙනකොට විවිධ වර්ගයේ කැමරා තියෙනවා. නිශ්චල කැමරාව, සිනමා කැමරාව, වීඩියෝ කැමරාව, ඉලෙක්ට්‍රෝනික කැමරාව ලෙස ඒවා වර්ග කරන්න පුළුවන්.
ප්‍රථම ඡායාරූප කැමරාව 1816 දී ප්‍රංශ ජාතික Joseph Nicéphore Niépce විසින් නිපදවූ අතර, කැමරාවේ ආරම්භය ශතවර්ෂ ගණනාවක මිනිසුන්ගේ දායකත්වය මත නිමවූ උපකරණයක් ලෙසින් හඳුන්වා දෙන්න පුළුවන්. Niépce රිදී ක්ලෝරයිඩ් අතුරන ලද කඩදාසි මත ඡායාරූප නිර්මාණය කළ අතර දැනට පවතින පැරණිතම ඡායාරූපය ඔහු 1826 දී පමණ ලබා ගත්තක් ලෙසිනුයි සඳහන් වන්නේ.
මුල් යුගයේ භාවිතා කරපු පෙට්ටි කැමරාව (Box Camera) නිශ්චල කැමරා ලෙසත් හඳුන්වනවා. ඒ මොකද කියනවනම් අද තියෙන කැමරා තැනින් තැනට අරගෙන යන්න පුළුවන් වුණාට මේ පෙට්ටි කැමරාව ප්‍රමාණයෙන් තරමක් විශාල නිසා රැගෙන යාම අපහසු වුණා. ඡායාරූපයක් ලබා ගන්න ඕන වුණහම මිනිස්සුන්ට මේ පෙට්ටි කැමරාව (Box Camera) ළඟට යන්න සිදු වුණේ ඒ නිසයි. ඒ වගේම මුලින්ම භාවිතා කරපු සිනමා කැමරාවත් අතින් දණ්ඩක් (Handle) කරකවමින් ක්‍රියාකරවන කුඩා ප්‍රමාණයේ පටල එතුමක් යොදාගත් තරමක් භාවිතා කිරීමට අපහසු එකක් වුණා.
කැමරා ඔබ්ස්කියුරාව (Obscura)
ඡායාරූප කැමරාවේ පූර්වගාමියා වූයේ කැමරා ඔබ්ස්කියුරාවයි. (ලතින් භාෂාවෙන් “අඳුරු කාමරය”ලෙස හඳුන්වයි.) කැමරා ඔබ්ස්කියුරාව යනු තිරයක අනෙක් පැත්තේ ඇති දර්ශනයක රූපයක් එම තිරයේ ඇති කුඩා සිදුරක් හරහා ප්‍රක්ෂේපණය කර ප්‍රතිලෝමයක් සාදන විට සිදුවන ස්වාභාවික දෘශ්‍ය සංසිද්ධියයි. ඔබ්ස්කියුරා කැමරාව අතේ ගෙන යා හැකි තරම් කුඩා වුණේ 17 වැනි සියවසේදියි. මෙය චිත්‍ර ඇඳීමේ ආධාරකයක් ලෙසිනුයි භාවිතා කරේ.
අද අප දන්නා පරිදි ඡායාරූපකරණය ආරම්භ වූයේ Joseph Nicéphore Niépce විසින් අතේ ගෙන යා හැකි කැමරා ඔබ්ස්කියුරාවක් භාවිතා කර තාර ආලේප කරන ලද pewter තහඩුවක් ආලෝකයට නිරාවරණය කිරීමෙනුයි. ඉක්මනින් මැකී නොගිය පළමු පටිගත කළ රූපය ද වූයේ මෙයයි. Niépce ගේ සාර්ථකත්වය තවත් අත්හදා බැලීම් ගණනාවකට හේතු වූ අතර ඡායාරූපකරණයද ඉතා වේගයෙන් දියුණු වුණා.
මුල්ම ඡායාරූප කැමරාව (18-19 සියවස)
ඡායාරූප කැමරාව දියුණු කිරීමට පෙර, රිදී ලවණ වැනි සමහර ද්‍රව්‍ය හිරු එළියට නිරාවරණය වූ විට අඳුරු වන බව වසර සිය ගණනක් සිදුකළ පර්යේෂණවලින් අනාවරණය වුණා. Heinrich Schulze පෙන්නුම් කළේ ලවණ අඳුරු වීම ආලෝකය නිසා පමණක් වන අතර තාපය හෝ වාතයට නිරාවරණය වීමෙන් බලපෑමක් නොවන බවයි. රූප නිර්මාණය කිරීම සඳහා මෙම රසායන විද්‍යා මූලධර්මය භාවිතා කළ පළමු පුද්ගලයා වූයේ Thomas Wedgwood ය.
ජෝර්ජ් ඊස්ට්මන් 1880 ගණන්වල “කොඩැක්” නමින් සමාගමක් ආරම්භ කරන තෙක් ඡායාරූපකරණය සීමා වූයේ වෘත්තිකයන්ට සහ ඉතා ධනවතුන් සඳහා පමණයි.
Smart Cameras
1970 ගණන්වල අගභාගයේ සහ 1980 ගණන්වල මුල් භාගයේදී, රූප පාලන තීරණ තනිවම ගත හැකි සංයුක්ත කැමරාව හඳුන්වා දුන්නා. මෙම “පොයින්ට් ඇන්ඩ් ෂූට්” කැමරා මගින් ෂටර වේගය (Shutter Speed) , විවරය සහ නාභිගත කිරීම ගණනය කළ අතර ඡායාරූප ශිල්පීන්ට සංයුතිය කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමට නිදහස මේ කැමරාවන් මඟින් ලබා දුන්නා. මේ නිසාම ස්වයංක්‍රීය කැමරාව ඡායාරූප ශිල්පීන් අතර ඉතා ජනප්‍රිය වුණා.
Digital Age
1980 සහ 1990 ගණන්වලදී බොහෝ නිෂ්පාදකයින් ඡායාරූප ඉලෙක්ට්‍රෝනිකව ගබඩා කරන කැමරා මඟින් වැඩ කළා. මෙයින් පළමුවැන්න ඩිජිටල් මාධ්‍ය භාවිත කළ පොයින්ට් ඇන්ඩ් ෂූට් කැමරායි.
1991 වන විට කොඩැක් විසින් වෘත්තීයවේදීන්ට සාර්ථකව භාවිතා කළ හැකි තරම් දියුණු කළ පළමු ඩිජිටල් කැමරාව නිපද වූවා. අනෙකුත් නිෂ්පාදකයින්ද මෙය ඉක්මනින් අනුගමනය කළ අතර අද වන විට Canon, Nikon, Pentax සහ අනෙකුත් නිෂ්පාදකයින් උසස් ඩිජිටල් SLR (DSLR) කැමරා ඉදිරිපත් කරයි. Point-and-shoot කැමරාව පවා දැන් Niépce හි pewter තහඩුවට වඩා උසස් මට්ටමේ ඡායාරූප ලබා ගන්නා අතර ස්මාර්ට්ෆෝන්වල ඇති කැමරාවන්ද ඉතා දියුණු වී තිබේ. මේ නිසාම අද වන විට ඩිජිටල් කැමරා වැඩි වශයෙන් භාවිතා වේ.
3D Camera
1969 දී ලොව ප්‍රථම තනි 3D කැමරාව සඳහා පේටන්ට් බලපත්‍රය ක්‍රිස් කොන්ඩන් සහ ඔහුගේ සහකරු ඇලන් සිලිෆන්ට් ලබා ගත්තා. ත්‍රිමාන කැමරාව යනු රූපවල ගැඹුර පිළිබඳ සංජානනය සක්‍රීය කරන කැමරාවකි. ත්‍රිමාන කැමරා පිටුපස ඇති මූලධර්මය ස්ටීරියෝස්කොපි ලෙස හැඳින්වෙන අතර ඊට අනුරූප තාක්‍ෂණය ස්ටීරියෝස්කොපික් රූපකරණය ලෙස හැඳින්වේ.
Mirrorless Cameras
වාණිජමය වශයෙන් අලෙවි කරන ලද පළමු දර්පණ රහිත කැමරාව වූයේ 2008 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී ජපානයේ නිකුත් කරන ලද පැනසොනික් Lumix DMC-G1 ය. කැඩපතක් භාවිතයෙන් තොරව රූප ලබා ගන්නා මෙය DSLR කැමරාවලට වඩා වෙනස් වේ.
බොහෝ වර්ගවල ඩිජිටල් කැමරා දැනටමත් දර්පණ භාවිතා නොකරන නිසා දර්පණ රහිත යන නම තරමක් අවුල් සහගත විය හැකිය. ඔබ නොදන්නවා වුවද ඔබේ ස්මාර්ට් ජංගම දුරකතනයේ කැමරාව පවා තාක්‍ෂණික දර්පණ රහිතය.
අද අපි කතා කරන්න යන්නේ කැමරාවේ ඉතිහාසය ගැන. අද වෙනකොට විවිධ වර්ගයේ කැමරා තියෙනවා. නිශ්චල කැමරාව, සිනමා කැමරාව, වීඩියෝ කැමරාව, ඉලෙක්ට්‍රෝනික කැමරාව ලෙස ඒවා වර්ග කරන්න පුළුවන්.
ප්‍රථම ඡායාරූප කැමරාව 1816 දී ප්‍රංශ ජාතික Joseph Nicéphore Niépce විසින් නිපදවූ අතර, කැමරාවේ ආරම්භය ශතවර්ෂ ගණනාවක මිනිසුන්ගේ දායකත්වය මත නිමවූ උපකරණයක් ලෙසින් හඳුන්වා දෙන්න පුළුවන්. Niépce රිදී ක්ලෝරයිඩ් අතුරන ලද කඩදාසි මත ඡායාරූප නිර්මාණය කළ අතර දැනට පවතින පැරණිතම ඡායාරූපය ඔහු 1826 දී පමණ ලබා ගත්තක් ලෙසිනුයි සඳහන් වන්නේ.
මුල් යුගයේ භාවිතා කරපු පෙට්ටි කැමරාව (Box Camera) නිශ්චල කැමරා ලෙසත් හඳුන්වනවා. ඒ මොකද කියනවනම් අද තියෙන කැමරා තැනින් තැනට අරගෙන යන්න පුළුවන් වුණාට මේ පෙට්ටි කැමරාව ප්‍රමාණයෙන් තරමක් විශාල නිසා රැගෙන යාම අපහසු වුණා. ඡායාරූපයක් ලබා ගන්න ඕන වුණහම මිනිස්සුන්ට මේ පෙට්ටි කැමරාව (Box Camera) ළඟට යන්න සිදු වුණේ ඒ නිසයි. ඒ වගේම මුලින්ම භාවිතා කරපු සිනමා කැමරාවත් අතින් දණ්ඩක් (Handle) කරකවමින් ක්‍රියාකරවන කුඩා ප්‍රමාණයේ පටල එතුමක් යොදාගත් තරමක් භාවිතා කිරීමට අපහසු එකක් වුණා.
කැමරා ඔබ්ස්කියුරාව (obscura)
ඡායාරූප කැමරාවේ පූර්වගාමියා වූයේ කැමරා ඔබ්ස්කියුරාවයි. (ලතින් භාෂාවෙන් “අඳුරු කාමරය”ලෙස හඳුන්වයි.) කැමරා ඔබ්ස්කියුරාව යනු තිරයක අනෙක් පැත්තේ ඇති දර්ශනයක රූපයක් එම තිරයේ ඇති කුඩා සිදුරක් හරහා ප්‍රක්ෂේපණය කර ප්‍රතිලෝමයක් සාදන විට සිදුවන ස්වාභාවික දෘශ්‍ය සංසිද්ධියයි. ඔබ්ස්කියුරා කැමරාව අතේ ගෙන යා හැකි තරම් කුඩා වුණේ 17 වැනි සියවසේදියි. මෙය චිත්‍ර ඇඳීමේ ආධාරකයක් ලෙසිනුයි භාවිතා කරේ.
අද අප දන්නා පරිදි ඡායාරූපකරණය ආරම්භ වූයේ Joseph Nicéphore Niépce විසින් අතේ ගෙන යා හැකි කැමරා ඔබ්ස්කියුරාවක් භාවිතා කර තාර ආලේප කරන ලද pewter තහඩුවක් ආලෝකයට නිරාවරණය කිරීමෙනුයි. ඉක්මනින් මැකී නොගිය පළමු පටිගත කළ රූපය ද වූයේ මෙයයි. Niépce ගේ සාර්ථකත්වය තවත් අත්හදා බැලීම් ගණනාවකට හේතු වූ අතර ඡායාරූපකරණයද ඉතා වේගයෙන් දියුණු වුණා.
මුල්ම ඡායාරූප කැමරාව (18-19 සියවස)
ඡායාරූප කැමරාව දියුණු කිරීමට පෙර, රිදී ලවණ වැනි සමහර ද්‍රව්‍ය හිරු එළියට නිරාවරණය වූ විට අඳුරු වන බව වසර සිය ගණනක් සිදුකළ පර්යේෂණවලින් අනාවරණය වුණා. Heinrich Schulze පෙන්නුම් කළේ ලවණ අඳුරු වීම ආලෝකය නිසා පමණක් වන අතර තාපය හෝ වාතයට නිරාවරණය වීමෙන් බලපෑමක් නොවන බවයි. රූප නිර්මාණය කිරීම සඳහා මෙම රසායන විද්‍යා මූලධර්මය භාවිතා කළ පළමු පුද්ගලයා වූයේ Thomas Wedgwood ය.
ජෝර්ජ් ඊස්ට්මන් 1880 ගණන්වල “කොඩැක්” නමින් සමාගමක් ආරම්භ කරන තෙක් ඡායාරූපකරණය සීමා වූයේ වෘත්තිකයන්ට සහ ඉතා ධනවතුන් සඳහා පමණයි.
Smart Cameras
1970 ගණන්වල අගභාගයේ සහ 1980 ගණන්වල මුල් භාගයේදී, රූප පාලන තීරණ තනිවම ගත හැකි සංයුක්ත කැමරාව හඳුන්වා දුන්නා. මෙම “පොයින්ට් ඇන්ඩ් ෂූට්” කැමරා මගින් ෂටර වේගය (Shutter Speed) , විවරය සහ නාභිගත කිරීම ගණනය කළ අතර ඡායාරූප ශිල්පීන්ට සංයුතිය කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමට නිදහස මේ කැමරාවන් මඟින් ලබා දුන්නා. මේ නිසාම ස්වයංක්‍රීය කැමරාව ඡායාරූප ශිල්පීන් අතර ඉතා ජනප්‍රිය වුණා.
Digital Age
1980 සහ 1990 ගණන්වලදී බොහෝ නිෂ්පාදකයින් ඡායාරූප ඉලෙක්ට්‍රෝනිකව ගබඩා කරන කැමරා මඟින් වැඩ කළා. මෙයින් පළමුවැන්න ඩිජිටල් මාධ්‍ය භාවිත කළ පොයින්ට් ඇන්ඩ් ෂූට් කැමරායි.
1991 වන විට කොඩැක් විසින් වෘත්තීයවේදීන්ට සාර්ථකව භාවිතා කළ හැකි තරම් දියුණු කළ පළමු ඩිජිටල් කැමරාව නිපද වූවා. අනෙකුත් නිෂ්පාදකයින්ද මෙය ඉක්මනින් අනුගමනය කළ අතර අද වන විට Canon, Nikon, Pentax සහ අනෙකුත් නිෂ්පාදකයින් උසස් ඩිජිටල් SLR (DSLR) කැමරා ඉදිරිපත් කරයි. Point-and-shoot කැමරාව පවා දැන් Niépce හි pewter තහඩුවට වඩා උසස් මට්ටමේ ඡායාරූප ලබා ගන්නා අතර ස්මාර්ට්ෆෝන්වල ඇති කැමරාවන්ද ඉතා දියුණු වී තිබේ. මේ නිසාම අද වන විට ඩිජිටල් කැමරා වැඩි වශයෙන් භාවිතා වේ.
3D Camera
1969 දී ලොව ප්‍රථම තනි 3D කැමරාව සඳහා පේටන්ට් බලපත්‍රය Chris Condon සහ ඔහුගේ සහකරු ඇලන් සිලිෆන්ට් ලබා ගත්තා. ත්‍රිමාන කැමරාව යනු රූපවල ගැඹුර පිළිබඳ සංජානනය සක්‍රීය කරන කැමරාවකි. ත්‍රිමාන කැමරා පිටුපස ඇති මූලධර්මය ස්ටීරියෝස්කොපි ලෙස හැඳින්වෙන අතර ඊට අනුරූප තාක්‍ෂණය ස්ටීරියෝස්කොපික් රූපකරණය ලෙස හැඳින්වේ.
Mirrorless Cameras
වාණිජමය වශයෙන් අලෙවි කරන ලද පළමු දර්පණ රහිත කැමරාව වූයේ 2008 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී ජපානයේ නිකුත් කරන ලද පැනසොනික් Lumix DMC-G1 ය. කැඩපතක් භාවිතයෙන් තොරව රූප ලබා ගන්නා මෙය DSLR කැමරාවලට වඩා වෙනස් වේ.
බොහෝ වර්ගවල ඩිජිටල් කැමරා දැනටමත් දර්පණ භාවිතා නොකරන නිසා දර්පණ රහිත යන නම තරමක් අවුල් සහගත විය හැකිය. ඔබ නොදන්නවා වුවද ඔබේ ස්මාර්ට් ජංගම දුරකතනයේ කැමරාව පවා තාක්‍ෂණික දර්පණ රහිතය.